Madde 31 - Hâkİmİn davayı aydınlatma ödevİ
HMK
|
MADDE 31
(1) Hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının
zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut
çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru
sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir.
|
Madde Gerekçesi
|
Hâkimin, uyuşmazlığın
aydınlatılması bakımından neler yapabileceğinin hüküm altına alındığı bu
madde, 1086 sayılı Kanunun 75 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarını
karşılamaktadır. 75 inci maddede, "iki tarafın iddiaları hududu
dahilinde olmak üzere" şeklinde ifade edilen husus "uyuşmazlığın
aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda" ibaresi kullanılarak ifade
edilmiştir. Bu düzenlemeye göre, hâkimin ancak bu hâllerde, taraflardan
açıklama isteme, soru sorma ve delil göstermelerini isteme yetkisi vardır.
Maddede, hâkimin maddî anlamda davayı sevk yetkisi düzenlenmektedir. Mukayeseli hukuktaki gelişim sonucu, günümüzde, bununla hâkimin taraflara sorular sorma, işaret ve müzakere etme ödevi anlaşılmaktadır. Bununla hâkim, olayın ve hukukî uyuşmazlığın olgusal ve hukukî boyutlarını gerekli olduğu ölçüde taraflarla birlikte ele alabilecek, tarafların zamanında uyuşmazlığın çözümü için önemli vakıaların tamamı hakkında açıklama yapmalarını, özellikle ileri sürülen vakıalardaki eksiklikleri tamamlamalarını, delilleri ikame etmelerini ve gerekli talepleri ileri sürmelerini sağlayabilecektir. |
HUMK
|
MADDE 75
Kanunun tayin eylediği
istisnalardan başka hallerde hakim iki taraftan birinin söylemediği şeyi veya
iddia sebeplerini re'sen nazarı dikkate alamaz ve onları hatırlatabilecek
hallerde dahi bulunamaz.
Ancak müphem ve mütenakız gördüğü
iddia veya sebepler hakkında izahat istiyebilir.
Hakim davanın her safhasında iki
tarafın iddiaları hududu dahilinde olmak üzere kendilerini istima ve lazım
olan delillerin ibraz ve ikamesini emredebilir.
|
Kaynak Kanun- sZPO
|
Art. 56 Gerichtliche Fragepflicht
Ist das
Vorbringen einer Partei unklar, widersprüchlich, unbestimmt oder
offensichtlich unvollständig, so gibt ihr das Gericht durch entsprechende
Fragen Gelegenheit zur Klarstellung und zur Ergänzung.
|
Yorumlar
Yorum Gönder